IP چیست؟

نشانی پروتکل اینترنت (Internet Protocol Address) یا به اختصار نشانی آی‌پی (IP Address) نشانه ی عددی است که به هریک از دستگاه‌ها و رایانه‌های متصل به شبکه های کامپیوتری که بر مبنای پروتکل TCP/IP کار می‌کند، اختصاص داده می‌شوند. پیام‌هایی که دیگر کامپیوترها برای این کامپیوتر  می‌فرستند با این نشانه ی عددی همراه است و راه‌یاب‌های شبکه آن را مانند «نشانی گیرنده» در نامه‌های پستی تعبیر می‌کنند، تا در نهایت پیام به رابط شبکه رایانه مورد نظر برسد و تقریبا میتوان گفت که هر دستگاه متصل به اینترنت دارای یک IP منحصر به فرد در هر اتصال اینترنتی می باشد. (دلیل استفاده از کلمه ی تقریبا را بعدا برایتان به طور کامل توضیح خواهیم داد.)

در ابتدا باید بگوییم که دو ورژن آی‌پی در حال حاضر در حال استفاده می باشد که ما ابتدا ورژن ۴ را برای شما توضیح می دهیم و سپس به شرح ورژن ۶ می پردازیم.

ورژن ۴

IP نسخه ی چهارم یک عدد ۳۲ بیتی است که برای سادگی آن را به شکل چهار بخش عددی در مبنای ده می‌نویسند که با نقطه از هم جدا می‌شوند (مانند (۱۷۲.۱۶.۲۵۴.۱)، این روش نشانی‌دهی را ده‌دهی نقطه‌ دار نام گذاری می کنند هر یک از چهار بخش را یک هشتایی (Octet) می‌گویند زیرا طول آن ۸ بیت (یا ۱ بایت) است و می‌تواند عددی از ۰ تا ۲۵۵ باشد که ۲۵۶ رقم خواهد بود که به عبارتی ۲ به توان ۸ حالت داریم و چون از ۴ بخش مجزا تشکیل شده است ما می توانیم بگوییم که (۲ به توان ۸) به توان ۴ که با توجه به محاسبات ریاضی ۲ به توان ۳۲ حالت برای IP نسخه ۴ داریم یعنی با محاسبه این این عدد ۴,۲۹۴,۹۶۷,۲۹۶ حالت IP داریم یعنی بیش از ۴ میلیارد IP قابل ساخت است. سوالی که اینجا مطرح می شود آیا این تعدا IP برای تمام دستگاه های موجود در جهان کافی است؟ آیا با توجه به رشد روز افزون فناوری و استفاده از اینترنت اشیاء آیا این تعداد IP ها کافی خواهند بود؟ در ادامه ی بحث به صورت کامل توضیح می دهیم که راهکار چیست.

 کلاس های IP

سه کلاس پایه‌ای مختلف نشانی‌ دهنده ی IP، برای شبکه‌های بزرگ، متوسط و کوچک وجود دارد. کلاس A برای شبکه‌های بزرگ، کلاس B برای شبکه‌های متوسط و کلاس C برای شبکه‌های کوچک است. علاوه بر این سه کلاس، کلاس D برای پخش چندگانه، ارسال اطلاعات به گروهی از رایانه‌ها، و کلاس E برای کارهای جستجو وجود دارند. برای شرکت در پخش چندگانه ی IP، مجموعه‌ای از رایانه‌های میزبان باید بر سر استفاده از آدرس پخش چندگانه، به‌طور مشترک توافق داشته باشند. پس از تشکیل گروه پخش چندگانه یک کپی از هر بسته ی اطلاعاتی فرستاده شده به نشانی پخش چندگانه به هر رایانه ی میزبان در مجموعه تحویل می‌گیرد؛ بنابراین نخستین ۴ بیت (از سمت چپ) آدرس IP کلاس آن را مشخص می‌کند. همچنین اگر نمایش نقطه‌دار را در نظر بگیریم از روی مقدار دهدهی بایت اول کلاس آن تشخیص داده می‌شود.

ورژن ۶

IPv6  جدیدترین و به احتمال بسیار بالا آخرین نسخه IP در جهان است. IPv4  قادر بود مقدار حدود ۴ میلیارد IP را در اختیار ما قرار دهد اما IPv6 قادر خواهد بود مقدار ۱۲۸^۲ (مقدار ۲ به توان ۱۲۸) آی پی را در اختیار ما قرار دهد که عددی نامحدود به شمار می رود در بزرگی این عدد گفته می شود که اگر تمام شن های کره ی زمین را بشماریم به اندازه ی این عدد نخواهد رسید و تقریبا می توان گفت که هیچ محدودیتی در ساخت IP جدید وجود نخواهد داشت.

مقدار عدد ۲ به توان ۱۲۸ برابر است با : ۳.۴۰۲۸۲۳۶۶۹۲۰۹۳۸۴۶۳۴۶۳۳۷۴۶۰۷۴۳۱۷۷e+38 که متوجه بزگی آن می شوید.

IPv6 یک مقدار ۸ بخشی حاصل از اعداد ۰ تا ۹ و حروف A تا F که است. هر بخش آن توسط کاراکتر : به نام Colon از هم جدا می شود. به هر بخش IPv6 یک کوارتت ( Quartet ) یا یک شانزدهم گفته می شود.

A = 10  B = 11 C = 12  D =13 E= 14 F = 15 ارزش هر حرف جلوی آن نوشته شده است.

نمونه هایی از IP ورژن ۶

۱۰۰۰:۰۰۱۰:۱۱۰۰:۴۰۰۰:۲۳۰۰:۲۳۰۶:۰۰۲۱:۰۰۱۱
۱۰EA:3AAA:0000:0000:1A01:0001:1111:3BBB
AD00:0000:0000:0000:0000:0110:001F:EA11

البته IP ورژن ۶ را می توان خلاصه نمود که در مقاله IPV6 آن را توضیح خواهیم داد.

امیدواریم که درک درستی از IP و چگونگی عملکرد آن به دست آورده باشید.

ما این پست را سعی خواهیم کرد که به روزرسانی کنیم و موارد جدید را نیز به آن اضافه کنیم.