انواع تجهیزات ذخیره سازی اطلاعات

ذخیره سازی اطلاعات در هر مجموعه یکی از مهمترین چالش های آن می باشد. معمولا مدیران شبکه در هنگام طراحی اولیه شبکه یک سازمان و یا بهینه سازی و بروز رسانی شبکه با مسائل مربوط به ذخیره سازی اطلاعات روبرو می شوند.

هر مجموعه به منظور ثبت و ذخیره سازی اطلاعات خود نیاز به تجهیزات ذخیره سازی دارد. به فضایی که اطلاعات را درون آن ذخیره می شود را Storage می گویید. لذا هنگام طراحی زیر ساخت و سرویس های شبکه باید فضای Storage متناسب با آن نیز در نظر گرفته شود. تجهیزات ذخیره سازی مخصوص سرور و شبکه به دو دسته تقسیم می شوند:

• تجهیزات ذخیره سازی داخلی: این تجهیزات شامل انواع هارد دیسک و متعلقات آن است، که داخل کیس سرور نصب خواهند شد.
• تجهیزات ذخیرسازی خارجی: این تجهیزات شامل انواع دستگاه های ذخیره سازی مبتنی بر هارد دیسک و نوار مغناطیسی (Tap ) می باشد،که به عنوان تجهیزات مکمل به سرور یا به شبکه متصل می شوند.

تجهیزات ذخیره سازی خارجی مبتنی بر هارد دیسک بر اساس ساختار ارتباطی ، زیرساخت سخت افزاری، سیستم عامل و نرم افزارهای مورد نیاز و کاربری به صورت زیر تقسیم بندی می شود:

(Direct Attach Storage (DAS

(Storage Area Network (SAN

(Network Attach Storage (NAS

DAS Storage (ذخیره ساز DAS)

(DAS ( Direct Attached Storage (تلفظ = دَس)، یک پایگاه ذخیره سازی دیجیتالی است که مستقیم به کامپیوتر یا سرور متصل می شود در واقع کنترل و مدیریت سخت افزاری آن با سرور است. این تکنولوژی زمانی مورد استفاده قرار می گیرد که حجم دیتای مورد نیاز شما بیشتر از مجموع هارد دیسک های نصب شده بر روی سرور باشد لذا با افزودن یک دستگاه DAS تعداد هاردهای تحت مدیریت سرور خود را افزایش می دهید. بدیهی است که ارتباط پایگاه ذخیره سازی شما با سایر تجهیزات موجود در شبکه از طریق سرور خواهد بود. کارهایی مانند فرمت و خواندن و نوشتن اطلاعات را خود سرور انجام می دهد و در واقع سطح دسترسی آن Block Level است. مفهومی ترین نمونه DAS هارد دیسک های اکسترنال می باشند.

یکی از مزیت های DAS سادگی و کم هزینه بودن آن می باشد. تنها کافیست دستگاه و یک کابل بخرید و دستگاه را به سرور متصل نمایید و برای تنظیمات Raid و پارتیشن ها از پنل مدیریتی خود سرور استفاده نمایید. این تکنولوژی ارزانترین نوع پایگاه ذخیره سازی می باشد.

استفاده از DAS در یک مجموعه معمولا برای راهکارهای ذخیره مستقیم اطلاعات در یک سرور که نیازی به مدیریت، کنترل و استفاده آن در دیگر نقاط شبکه نباشد، پیشنهاد می گردد.

عموماً پورت های پر کاربردی که برای اتصال DAS و سرور یا کامپیوتر مورد نظر استفاده میشود از قرار زیر می باشد.

SCSI ، SAS ، SATA ، ATA ، eSATA ، Fibber Channel

SAN Storage (ذخیره ساز SAN)

ذخیره سازی SAN یا Storage Area Network (تلفظ= سَن)، یک پایگاه ذخیره سازی با دسترسی Block level است، نحوه عملکرد آن به گونه ای است که سرور های متصل می توانند بدون واسطه و مستقیم به بلاک‌های هارد دیسک دسترسی پیدا کنند که این روش سرعت بالایی دارد. این پایگاه ذخیره سازی‌ها برای تقریباً هر نوع کاربرد از جمله ذخیره سازی فایل، ذخیره سازی پایگاه داده، فضای مربوط به فایل سیستمِ ماشین مجازی (VMFS) و … با سرعت بسیار بالا قابل استفاده هستند.

با توجه به اینکه فضایی که از طریق SAN در اختیار سرور ها قرار گرفته می‌شود به صورت خام Block level می باشد شما می توانید انواع فایل سیستم ها را در فضای ذخیره سازی قرار دهید. به عنوان مثال اگر شما از ویندوز استفاده می کنید، فضای شما با NTFS و اگر از VMware Server استفاده می نمایید با VMFS فرمت می شود.

ساختار ارتباطی یک سرور با ذخیره ساز SAN شبیه به ساختار ارتباطی DAS می‌باشد. از این رو SAN Storage در سازمان های بزرگ با تعداد زیادی سرور، کارایی و انعطاف پذیری بیشتری نسبت به DAS را ارایه می دهد.

این نوع پایگاه ذخیره سازی ها برای انجام فرآیندهای پشتیبان گیری و پیاده سازی Disaster Recovery بسیار کارآمد هستند. معمولاً ساختارهای کلاسترینگ در شبکه های بزرگ را با استفاده از تجهیزات SAN انجام می دهند.

پروتکل های ارتباطی شبکه SAN

در این شبکه پروتکل FC و یا Fiber Channel به کار می رود که البته امروزه پروتکل های دیگری مانند FCOE نیز وجود دارد این روش سریعترین و کاراترین روش ارتباطی است و سرعت تبادل اطلاعات بسیار سریعتر از دستگاه های DAS است.

NAS Storage (ذخیره ساز NAS)

ذخیره ساز NAS یا Network Attached Storage (تلفظ= نَس ) دستگاهی است که به آن NAS Storage گفته می شود. NAS امروزه از پر کاربرد ترین سیستم های ذخیره سازی اطلاعات در دنیا می باشد. دستگاه های NAS خود به صورت یک سرور عمل می‌کند به گونه ای که تعداد زیادی هارد متناسب با نوع و مدل آنها بر رویشان نصب می گردد و کلیه عملیات مدیریت هارد دیسک ها و فضاهای ذخیره سازی اطلاعات از طریق سیستم عامل خود دستگاه انجام می گیرد.

کلیه دستگاه های NAS مبتنی بر پروتکل TCP/IP می باشند و با استفاده از ساختار IP Address قابل دسترس هستند. با توجه به اینکه پروتکل های دسترسی به NAS پروتکل های File-Based هستند و قابلیت ذخیره سازی اطلاعات در قالب پروتکل های ذخیره سازی NFS و CIFS پشتیبانی می کند، کلاینت ها با هر سیستم عاملی در شبکه می‌توانند به فایل ها و منابعی که بر روی NAS قرار می گیرد در قالب فایل های تحت شبکه دستری پیدا کنند، به نوعی زمانیکه شما به یک NAS متصل می شوید انگار به یک Shared Folder در شبکه متصل می‌شوید.

از NAS عموما برای مدیریت متمرکز فایل های سازمانی و به اشتراک گذاری آنها برای کاربران استفاده می گردد و با توجه به سرویس های اشتراک گذاری فایل هایی که در NAS Storage در اختیار ما قرار گرفته است پیچیدگی های مدیریتی فایل سرور و محدودیت فضای روی دیسک های Local کاهش پیدا می کند و همچنین ساختار ذخیره سازی اطلاعات را بهبود می بخشد و از طرفی پراکندی اطلاعات در شبکه را با تجمیع آن‌ها کاهش می دهد.

مزیت آن نسبت به DAS، سادگی در به اشتراک گذاری فایل ها بین چند کاربر است که سرعت سیستم نسبت به فایل سرور سنتی بیشتر است در واقع دارای ویژگی Multiple Access است و همزمان چند نفر می توانند از آن سرویس بگیرند.

امروزه تجهیزات NAS بخشی از فضای خود را نیز به صورت block level در اختیار سرور های شبکه قرار می‌دهند که این ارتباط بر روی پروتکل iscsi ارائه می‌گردد، به اصطلاح تولید کنندگان قابلیت IP-SAN معرفی می‌گردد که می‌تواند. در شبکه به عنوان SAN به شما سرویس دهد.

ذخیره سازی Tape

از دیگر ابزارهای ذخیره سازی که در دنیای IT استفاده می شود، Tapeها هستند که در زمینه ذخیره سازی پیش کسوت بوده و برای تهیه نسخه پشتیبان از دیتا و آرشیو آن کاربرد دارند. علت اصلی وجود این تکنولوژی قدیمی در دنیای مدرن امروز طول عمر بالای TAP ، حجم بالا در مقابل قیمت پایین نسبت به ذخیره سازی مبتنی بر هارد دیسک می باشد.