فناوری بلاک چین

واژه بلاک چین (Blockchain) ترکیبی از دو کلمه Block (بلوک) و Chain (زنجیره) است. این فناوری در حقیقت زنجیره‌ای از بلوک‌هاست. در یک بلاک هر اطلاعاتی می‌تواند ثبت شود. اطلاعات در بلاک‌ها ثبت می‌شوند و بلاک‌ها با هم به صورت زنجیره‌ای مرتبط می‌شوند. این زنجیره، بلاک چین را تشکیل می‌دهد.

این تکنولوژی برای نخستین بار در سال ۱۹۹۱ میلادی توسط گروهی از پژوهشگران شرح داده شد و از آن برای ثبت زمان اسناد دیجیتال استفاده می‌شد تا امکان دستکاری در آن‌ها وجود نداشته باشد، به مرور زمان استفاده‌های گسترده‌تری نیز از آن شد

در یک تعریف کلی، می‌توانیم بگوییم بلاک چین یک دفتر کل توزیع شده، غیرمتمرکز و اشتراکی است که به صورت زنجیره‌ای از سوابق بنام بلاک ساخته شده است. هر بلاک در این زنجیره، مسئول ذخیره‌سازی نوعی از اطلاعات است.

هر بلاک اطلاعات مربوط به معاملات مانند تاریخ، زمان، مبلغ خرید شما از سایت و اطلاعات فروشندگان و خریداران در معاملات را ذخیره می‌کند. به جای استفاده از نام واقعی شما در معاملات، خرید شما بدون هیچ گونه اطلاعات هویتی و با استفاده از امضای دیجیتال منحصر به فرد انجام می‌شود.

بلاک چین چگونه کار می‌کند؟

برای اینکه یک بلاک به بلاک چین اضافه شود باید ۴ اتفاق رخ دهد:

۱. شروع یک معامله یا تراکنش
هر گونه معامله یا تراکنشی که در شبکه انجام می‌شود، منجر به افزوده شدن یک بلاک جدید در بلاک چین می‌شود.

۲. تایید تراکنش
پس از ثبت درخواست انتقال شما، ماینر‌های شبکه مسئول تایید تراکنش شما خواهند بود. ابتدا نیاز است که اطلاعات جدید وارد سیستم شود. این کار به عهده کامپیوترها است. این شبکه غالباً از هزاران کامپیوتر تشکیل شده است که در سراسر جهان پخش شده‌اند.

۳. ذخیره معامله
معامله شما باید در یک بلاک ذخیره شود. پس از تأیید صحت معامله، مبلغ درخواستی شما برای واریز و امضای دیجیتالی شما در یک بلاک ذخیره می‌شوند.

۴. اضافه شدن بلاک با استفاده از هش
پس از تأیید کلیه معاملات یک بلاک، باید یک کد شناسایی کننده منحصر به فرد به نام هش (Hash) به بلاک اختصاص یابد. پس از هش شدن می‌توان بلاک را به بلاک چین اضافه کرد.

پس از ایجاد یک بلاک جدید در شبکه، این بلاک برای همه در دسترس خواهد بود.

بلاک‌های زنجیره‌ی بلاکی از چه اجزایی تشکیل شده‌اند؟

داده
همانطور که از نام آن پیداست، داده‌های متنوعی را در خود ذخیره و نگهداری می‌کند.

هش
به بیان ساده، مجموعه‌ای از اعداد و حروف که با محاسباتی خاص با یکدیگر ترکیب شده و آدرس یکتایی را به وجود آورده‌اند، هش نامیده می‌شوند، سیستم بلاک‌چین این آدرس تولید شده را به یک بلاک تخصیص داده و از آن برای شناسایی بلاک استفاده می‌کند، هش را می‌توان مانند اثر انگشتی در نظر گرفت که برای هر بلاک کاملا یکتا و منحصر به‌فرد است.

هش بلاک‌های قبلی
هر بلاک برای به وجود آوردن زنجیر‌ای از بلاک‌ها، آدرس هش بلاک قبلی خود را نگهداری می‌کند، این ویژگی مهم باعث بالا رفتن امنیت بلاک‌چین می‌شود، به این صورت که اگر فرد ناشناسی کوچکترین تغییری در یک بلاک به وجود آورد هش آن بلاک تغییر کرده و زنجیره از بین خواهد رفت.

انواع بلاک چین

خصوصی
در بلاک چین‌های خصوصی مانند بلاک چین‌های شرکتی، محدودیت دسترسی به اطلاعات وجود دارد و برای ثبت نام و استفاده از این سیستم، به تایید نیاز دارید.

کنسرسیومی
بلاک چین کنسرسیوم (Consortium Blockchain) نیمه غیر‌متمرکز است. این بلاک چین‌‌ها زمانی بسیار کاربردی هستند که چند سازمان یا شرکت، قصد شراکت و همکاری با یکدیگر را دارند. آن‌‌ها می‌توانند در این بستر یک فضای مشترک ایجاد کنند و به ‌راحتی اطلاعات را در امنیت کامل با یکدیگر به اشتراک بگذارند.

عمومی
در بلاک چین‌های عمومی مانند اتریوم، همه افراد می‌توانند عضو سیستم شوند و محدودیت دسترسی وجود ندارد. هر کسی می‌تواند محتویات بلاک چین‌های عمومی مانند بلاک چین اتریوم را مشاهده کند. همچنین، کاربران می‌توانند کامپیوترهای خود را به شبکه بلاک چین متصل کنند. با انجام این کار، هر زمان که یک بلاک جدید اضافه شود، کامپیوترها یک نسخه از بلاک چین را که به طور خودکار بروزرسانی می‌شود، دریافت می‌کنند.

هیبرید
نوع دیگری از انواع بلاک چین نیز وجود دارد که ترکیبی از بلاک چین‌‌های عمومی و خصوصی است و به آن بلاک چین هیبریدی (Hybrid Blockchain) می‌گویند.

بلاک چین هیبرید از مزایای هر دو نوع این بلاک چین‌ها بهره برده و معایب را به حداقل رسانده است. در این نسخه، اجازه‌ی عضویت با دستور مسئول کنترل کننده‌ی آن صادر می‌شود و میزان اجازه‌ی فعالیت در شبکه نیز با همین روش مشخص می‌شود. ورود به این شبکه برای عموم آزاد نیست.